NGƯỜI "ĐI" TRƯỚC

          Xin để động từ "đi" trong ngoặc với ngầm ý người đọc sẽ hiểu cả hai nghĩa "đen" và "bóng". Người có "Tư duy vượt thời đại" cũng có thể gọi nôm na là "người đi trước" vậy.

          Đã "đi" thì phải "đến", có đi thì mới thành đường để người sau theo đó  lần bước. Cổ nhân có câu "Ngày xưa làm gì có đường, có lộ, chẳng qua người ta cứ đi mãi rồi thành đường thành lộ mà thôi!".

          Có những người "đi" trước thiên hạ quá xa, nên phải chịu nhiều rủi ro, đàm tiếu, có khi ảnh hưởng tới cả sinh mệnh của mình. Nhà thiên văn Bruno chẳng phải đã bị tòa án giáo hội thiêu sống do đã khẳng định "Quả đất tròn và quay quanh mặt trời đó sao?". Ông Galile thì có may mắn hơn một chút, vì bị mù lòa và chỉ dám nói thầm thì câu "Dù sao quả đất vẫn quay" mà bồi thẩm giáo hội không nghe thấy. Nếu không thì ông cũng theo chân ngài Bruno rồi.

          "Người đi trước" được vinh danh rõ ràng nhất chắc có lẽ là những "thiên sứ" trong kinh Cựu Ước của giáo hội Kito giáo. Nhưng tên tuổi của các "thiên sứ" này không cụ thể, nên nhiều người không chắc họ có thực hay không nữa..

          Ở Việt Nam thì có ông Kim Ngọc, cha đẻ của khoán 10 hay "người đi trước" cả mấy chục năm của đổi mới sau này. Kết cục của câu chuyện về cuộc đời ông này đã rõ ràng. Nhưng "người đi trước" này chắc hẳn không mấy hạnh phúc và thanh thản trong giờ phút lâm chung. Ông Kim Ngọc được cả nước biết đến là cha đẻ của "khoán hộ" sau này được công nhận và đưa vào áp dụng rộng rãi, đưa Việt Nam từ một nước thiếu trầm trọng lương thực thành một cường quốc xuất khẩu và có vị thế vững chắc trên bản đồ nông nghiệp thế giới. Thế nhưng có một người từng sát cánh cùng Bí thư Tỉnh ủy Kim Ngọc, ủng hộ chủ trương khoán hộ của ông thì ít ai còn nhớ và biết đến. Ông là Lê Xuân Thiết, hiện bán vé số tại phía quầy vé số khiêm tốn nằm bên con đường dẫn vào chợ Thông - Hương Long, thành phố Huế.

          Huế mình cũng có rất nhiều "người đi trước" như vậy!.

          Họ đều có chung một điểm " tầm nhìn đi trước"  và "số phận long đong".

          Thế nhưng cuộc sống rất cần nhiều, rất nhiều "người đi trước" như vậy, vì sự tiến bộ của xã hội và suy cho cùng cũng là vì lợi ích của tuyệt đại đa số người dân.

          Phan Văn Hải

Tổng Giám Đốc TTKKTL từ năm 2006;

Luật gia (Chi Hội Đoàn Luật sư TTH);

Thạc sĩ Kinh Tế (Đại học Kinh tế Huế)